АУЫЛДЫ САҚТАУ ҮШІН ОРАЛДЫМ

Ержан Битниев Ковентри қаласындағы (Ұлыбритания) Уорвик университетінің магистратурасын бітіріп, туған Қайрат ауылына оралды және жетінші жыл Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы ауылдық округінің әкімі лауазымында жұмыс істейді. 2021 жылы әкімдерді сайлауда оған халықтың 90% дауыс берді.

Біздің кейіпкеріміз 1982 жылы Қайрат ауылында дүниеге келді, сол жерде орта мектепті бітіріп, Еуразия ұлттық университетіне тарих факультетіне оқуға түсті. 2004 жылы жоғары оқу орнын бітіргеннен кейін туған ауылына оралып, үш жыл мұғалім болып жұмыс істеді.

2007 жылы әкімдікке мемлекеттік қызметке ауысты. Ал төрт жылдан кейін «Болашақ» бағдарламасы бойынша магистратураға түсті.

Алдымен ағылшын колледжінде тілдік курстарда оқыды, содан кейін Уорвик университетіне (University of Warwick) ауысты, онда тілдік курстарды, содан кейін «Білім беру саласындағы көшбасшылық және басқару» мамандығы бойынша магистратураны бітірді. 2014 жылы Ержан Қазақстанға келіп, екі жыл мәдениет және спорт Министрлігінде жұмыс істеді, ал 2017 жылдан бастап Қайрат ауылдық округінің әкімі лауазымында еңбек етті.

– Алдымен мені мәслихат депутаттары сайлады, – дейді Ержан Қадырұлы. – Ал 2021 жылы әкімдер сайлауы өтті, округ тұрғындарының барлығы дерлік маған дауыс берді.

Англияда білім бекер болмағаны анық, «болашақтық» өмір сүруді және әлемдік стандарттар бойынша жұмыс істеуді үйренді.

«Мен білім беру саласында менеджментті оқыдым, бірақ бізде жалпы менеджмент курсы болды, сондықтан көптеген білім пайдалы болды», – деп жалғастырды ол. – Әрине, мен Уорвик университетінде алған барлық нәрсені қолданамын деп айта алмаймын, бірақ көп нәрсе тиімді болып шықты.

Ержан Битниев осындай дайындықпен ауылда жұмыс істеу «тар» емес па деген сұраққа жауап берді:

- Иә, мен министрлікте жұмыс істей алар едім. Мен жоғарылатуға барар едім, бірақ сіз білесіз бе, мен Англияда оқуды бастмас бұрын жұмыс атқарған жерге оралғым келді. Мен қалада тұрдым, қала өмірін ауыл өмірімен салыстыра аламын. Ауылды сақтау үшін оралдым. Барлық жастар қалаға ұмтылған кездер болды, енді кері процесс басталды. Мен жастармен сөйлесемін, қалуға, жер алуға, егіншілікке көндіремін. Жеке өзім кез-келген уақытта осы жерден кете аламын, бірақ кішкентай Отанға қарызым бар. Ал қала ешқайда қашпайды. Маған сеніңіз, мұның бәрі әдемі және бос сөздер емес.

Ержан Битниев Қайрат ауылдық округінің әкімі қызметін атқарған жылдар ішінде көп жұмыс атқарылды, уәде етілгендердің көпшілігі іс жүзінде жүзеге асырылды. Әрине, бәрі оған байланысты емес. Аудан және облыс басшылығының қолдауының арқасында көптеген мәселелер шешілуде.

Бірақ Ержан қайтып келгенде, Қайратта көше жарығы да болған жоқ. Ал қазір кешке барлық көшелерде жарық жанып тұр. Ұялы байланыс болған жоқ – қазір ол бар. Екі ауылда футбол ойнауға арналған спорт алаңдары салынды. Ауыз су мәселесі шешілді, енді әр үйге су әкелу міндеті тұр. Шығындар сметасы жасалды, сараптама жүргізілді, облыстық бюджеттен ақша алу қалды.

Бірақ бастысы бұл емес. Ең бастысы, адамдар әкімге сеніп, одан кейін туған жерлеріне орала бастады. Олар жер алып, мал өсіреді. Қарғат ауылдық округінде аудан әкімі ең көп шаруа қожалықтарын бекітеді.

Мәлімет үшін: Қайрат ауылдық округінде 415 адам тұрады, оның ішінде 258 –Қайратта және 157 – Жас-Қайратта. 2017 жылдан бастап кіші отанына 11 отбасы оралды.

– Барлығы-біздің жерлеріміздің тумалары, - деп нақтылайды Ержан Битниев. – Оның ішінде менің сыныптасым да бар, айтпақшы, «болашақтық». Ол Ресейде оқыды, қазір бізде мектеп директоры болып жұмыс істейді. Менің басқа сыныптасым да оралып, фермер болды. Жалпы, адамдар біртіндеп көтерілуде.

Петропавлдан Қайратқа дейін 550 км, ал аудан орталығынан-150 км. Қашықтық әсерлі, сондықтан бүгінгі таңда ең өзекті мәселе ол – жолдар.

– Міне, аудан орталығына жол ашамыз – жақсы болады, - деп армандайды әкім. – Біздің жеріміз құнарлы, көп. Басқа ауылдармен салыстырғанда бізде өмір сүруге болады. Жайылым бар, халық ықыласпен мал бағып, өзін-өзі қамтамасыз етеді, бізде екі-ақ отбасы атаулы әлеуметтік көмек алады.

Ержан Қадырұлы ата-анасының үйінде әйелі, ұлы және қырық жыл ауыл мұғалімі болып жұмыс істеген анасымен бірге тұрады. Ол оның үйге оралу туралы шешімін мақұлдады. Туған ауылында туған әпкесі Гулдана да тұрады. Айтпақшы, ол да «Болашақ» бағдарламасы бойынша оқыды, Нотингем университетін бітірді. Астанаға қоныс аударуы мүмкін еді, бірақ ағасынан кейін Гүлдана Қайратқа оралды. Нотингем университетінің магистрі, ол бүгінде ауыл мектебінің мұғалімі, ағылшын тілінен сабақ береді.

– Жерлестер сізге қалай қарайды?

– Мен Еуразия университетін бітіріп, ауылға оралғанымда, көпшілік таң қалды: олар қалада қалу керек еді, – деп жауап береді Ержан Қадырұлы. - Бірақ Англияда оқығаннан кейін адамдар, керісінше, қуанды. Сол кезде көптеген адамдар ауылда да, кіші Отанда да білімді жастар болуы керек екенін түсіне бастады. Мені жақсы қабылдады. Мен құрметті сезінемін. Әрине, шиеленісті сәттер де бар. Біз мемлекеттік қызметшілерді әрдайым жақсы көре бермейміз, мұны адал мойындау керек, бірақ негізінен жерлестер мені қолдайды. 2021 жылғы сайлау маған округ халқының 90% дауыс берген кезде нені көрсетті.

Ковентри ме Кайрат па? Қай жерде жақсы деген сұраққа біздің сұхбаттасушы сенімді сөйлейді:

– Үй-үй. Әрине, Англияда бәрі адам үшін жасалған. Қызмет, тазалық, тәртіп, қауіпсіздік. Не ұнамады? Татуировкалар, арнайы киімдер және сәнді шаштар. Бірақ Еуропада ол жерде адамдар әрқашан өзін-өзі жетілдіруге ұмтылатындығына назар аударады. Онда бәрі барлық жерде және әрқашан бірдеңе оқиды. Бұл олардың гендерінде. Шамасы, бәрі қарапайым ештеңе берілмейтінін түсінеді. Бар нәрсеге ұмтылу керек, жұмыс істеу керек. Бұл менің сол жақтан әкелген ең маңызды сабағым. Әрине, бізге беделді жоғары оқу орындарында шетелде оқуға мүмкіндік бергені үшін мемлекетке ризамын. Бұл үшін көп рахмет!

Ауыл әкімінің жоспарлары зор. Басымдық – үй салу, өйткені, егер тұрғын үй болса, мамандар келеді. Мұнда мұғалімдер, дәрігерлер жетіспейді. Бұл жалға берілетін үйлер болсын, бірақ жас мамандар мұнда баспана табуы керек. Артықщылығы – ауылда да жайлы өмір сүру үші әр үй сумен жабдықталған. Сондай-ақ, ауылда өз шаштараздары болуы үшін қолөнершілер қажет.

Ал жеке жоспарларға келетін болсақ, Ержан Битниев айтқандай, егер халық қолдаса, онда ол екінші мерзімге қалады.

Мақала авторы: Андрей Кратенко «Казахстанская Правда» газеті
https://kazpravda.kz/n/a-doma-luchshe/